studio omstand
Cluster Bubble is een jaarlijks terugkerende groepstentoonstelling waarin we telkens een medium in de kunst belichten. ‘Cluster Bubble’ verwijst naar het concept van een groep afzonderlijke entiteiten of cellen, verbonden in een dynamisch, synergetisch geheel. Dit jaar hebben we een tentoonstelling samengesteld waarin het medium tekenen centraal staat. Onder de titel Drawing Attention tonen we werken van tien verschillende kunstenaars. Deze selectie is gebaseerd op de verwachting dat er een bijzondere samenhang zal ontstaan wat nieuwe inzichten en onverwachte perspectieven op het werk zal bieden.
Deelnemende kunstenaars:
Rik De Boe
Daan Donkers
Marcel van Eeden
Frederique Jonker
Marijn van Kreij
Joost Krijnen
Peter Morrens
Hester Oerlemans
Jacqueline Peeters
Har van der Put
Rik De Boe (1964)
is een Belgische kunstenaar die in 1988 afstudeerde aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent. Naast zijn eigen artistieke praktijk is De Boe ook medeoprichter en actief als curator van tentoonstellingsruimtes als Voorkamer en Garage Neven. Sinds zijn afstuderen heeft hij een prominente rol gespeeld in de kunstwereld, met talrijke tentoonstellingen die zijn unieke artistieke visie laten zien. Een kenmerk van De Boe’s werk is zijn voorliefde voor tekeningen gemaakt met houtskool op papier, een medium dat hij al jaren trouw blijft. Een ander opvallend aspect van zijn werk is de nadruk op licht. Licht speelt een cruciale rol in zijn composities, waarbij texturen, reflecties en patronen worden benadrukt om diepte en dimensie te creëren. In zijn oeuvre zijn er duidelijke terugkerende thema’s, zoals ruimte en architectuur. Architectonische kenmerken zoals jaloezieën, vensters en gevels zijn vaak terug te vinden in zijn werken, waarbij vensters in het bijzonder een centrale rol spelen. Ze symboliseren voor De Boe de grens tussen binnen en buiten.
Rik De Boe,
– Boogie woogie 2020 / houtskool, oliestick en pastel op papier, 152,5 x 112 cm
– Black square 2019 / houtskool, oliestick en pastel op papier, 70 x 100 cm
Daan Donkers (1996)
studeert dit jaar af aan de kunstacademie van Utrecht, de HKU. Hij is een schilder en tekenaar die muziek als directe bron voor zijn beelden gebruikt. Op MDF platen van 4 mm breed, tekent en krast hij in de droogtijd van de verf, waarmee hij precies dat moment wil vastleggen. Zijn werk is poëtisch en spreekt een eigen taal. Vanuit muziek ontstaan zijn beelden die mysterie, verhalen over het leven en eindeloze verhalen over momenten bevatten. In zijn werken gebruikt hij beelden die met enige regelmaat terugkomen. Hij zoekt naar iconen, beelden die zó raak zijn dat ze universeel lijken. De kijker herkent het beeld gelijk, het is simpel en poëtisch. Zijn werken lijken op statements, maar het zijn vooral vragen en stellingen. De titels geven zijn werk een extra dimensie en de taal op het werk is een onderdeel op zichzelf. In zijn werk bestaan geen series. Hij zoekt naar het nieuwe, naar zichzelf kunnen uiten en heruitvinden. Ondanks dat hij weet dat de waarheid niet bestaat, is hij er naar op zoek. Op zoek naar eenvoud en positiviteit is hij in een constante strijd met zichzelf, vechtend voor het mooie en het goede en de kern van het leven. Ontvangen en zenden, zenden en ontvangen, dat is wat hij doet en dat is wat hij laat zien.
Daan Donkers
– Knijpkat, acryl en pastelkrijt op 4mm MDF, 53 x 28 cm
– So long countryboy!’ acryl en pastelkrijt op 4mm MDF, 50 x 33 cm
– Wolk ligt op de loer, acryl en pastelkrijt op 4mm MDF, 56 x 40 cm
– Daan’s Nachtelijke fietstocht, acryl en pastelkrijt op 4mm MDF, 60 x 53 cm
Marcel van Eeden (1965)
studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Zijn kenmerkende serie tekeningen zijn een verzameling van foto’s en illustraties uit de tijd voor zijn geboorte (ca. 1900-1965), verzameld uit oude tijdschriften, boeken en kranten. Zijn werk heeft een grote verscheidenheid aan onderwerpen van jaren ’50 interieurs tot cartoons, abstracte patronen en teksten.Van Eeden werkt naast zijn zwart en-wittekeningen ook met andere media, zoals kleur, schilderijen, beeldhouwwerken, animatiefilms en documentair. Van Eeden heeft een fascinatie voor het vastleggen van momenten waarin hij zelf niet bestond. Dit brengt hem dichter bij een tijd die hij nooit heeft ervaren. Van Eeden combineert elementen uit het verleden om nieuwe realiteiten en verhalen te creëren. Dichter bij het eigen niet-bestaan kan je volgens Van Eeden niet komen. Zijn werken, hoewel ze onder fictie vallen, bestaan uit stukjes waarheid. Door de tijd in zijn kunstwerken te manipuleren, probeertV an Eeden het ongrijpbare te vangen en dichter bij een niet-beleefde tijd te komen. Hij ziet zijn zelf opgelegde beperking om alleen materiaal van vóór zijn geboorte te gebruiken, als een stimulans voor creativiteit. Omdat dit hem dwingt binnen bepaalde grenzen te werken en nieuwe mogelijkheden te ontdekken.
Marcel van Eeden
– (from the The Stolen Pictures-series, 2020) (achterin) No title, compressed charcoal on canvas, 165 x 259 cm
(rechts) No title, compressed charcoal on canvas, 165 x 251 cm
– Machine (2016), drawings – work on paper, 28 x 38 cm
– No title (Machinery) (2016), drawings – work on paper, 19 x 28 cm
(with courtecy of Galerie Maurits van de Laar, Den Haag)
Frederique Jonker (1991)
studeerde aan de HKU, het Franck Mohr Instituut en aan de Rijksakademie Amsterdam. Jonker maakt gelaagde werken met diverse materialen en technieken die je misschien in eerste instantie niet associeert met tekenen en schilderen. Dit zijn bijvoorbeeld stanleymessen, tape en spuitbussen. Haar proces begint met een veelvoud aan schetsen. Tekenen geeft Jonkers de mogelijkheid iets te creëren wat ze zelf niet kan voorspellen. Dit is namelijk ook haar doel tijdens het werken. Jonkers’ oudere werk bestond uit stillevens die ze perfectioneerde tot het eigenlijk al goed was en dan ging ze nog verder. Nu heeft ze het roer omgegooid en werkt ze uit haar hoofd. Haar werken moeten een onvoorspelbaar karakter hebben en mogen niet té bedacht zijn. Anders wordt het volgens Jonker slechts een kopie van je idee en het moet juist daarboven uitstijgen. Jonker komt via haar intuïtieve werkwijze in een soort mentale flow, waardoor er soms teksten verwikkeld raken met haar lijnen. Dit kan bijvoorbeeld een songtekst zijn,maar ook een constructieve aanwijzing voor het werk zelf. Op deze manier ontstaan er complexe structuren op het oppervlak die alle kanten op vloeien. Alle unieke vormen spelen op elkaar in en stromen in elkaar door. En als je dan een stap terugneemt, herken je misschien de vorm van een machine die zelf weer mensachtige of draakachtige vormen heeft aangenomen.
Frederique Jonker, Supergirls do cry 2021, spray paint en acryl marker op canvas, 10 x10 cm
Marijn van Kreij (1978)
Het veelzijdige werk van Marijn van Kreij is kenmerkend door zijn gebruik van toe-eigening en herhaling. De kunstenaar studeerde aan de AKV St. Joost in Breda en aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Sinds zijn afstuderen heeft Van Kreij een indrukwekkend en divers oeuvre opgebouwd waarbinnen het tekenen de kern vormt. In tentoonstellingen combineert hij zijn kleurrijke tekeningen,collages en schilderingen op papier met video-loops, muziek of mobiles. Het werk van Van Kreij is speels en associatief, hij brengt elementen uit de kunstgeschiedenis, popcultuur en het dagelijkse leven samen in werken die zowel toegankelijk als gelaagd zijn. Al doende zoekt hij in zijn werk naar het functioneren van kunst, betekenisgeving en de relatie tussen het werk zelf, de kunstenaar en de toeschouwer. Door gebruik te maken van herhaling en daarmee stil te staan bij de tekenactie zélf betrekt hij de toeschouwer bij de totstandkoming van een werk. Volgens de kunstenaar maakt de herhaling het beeld als het ware ‘leeg’. In de herhaling wordt alles ’vorm’ en de kunstenaar creëert daarmee ruimte voor nieuwe en andere interpretaties van het beeld.
Marijn van Kreij,
– Untitled (Message to the Messengers) I, II, 2007 / 2023 – acrylic, gouache, pencil and pen on paper, 2.2 x 24.cm each
– Untitled (Nirvana), 2006–ongoing serie, pencil on paper, 29.7 x 21 cm
Joost Krijnen (1983)
studeerde af aan de AKV St. Joost Breda en was resident aan de Rijksakademie, Amsterdam. In 2015 won Krijnen zowel de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst als de Schefer-prijs. Zijn werk is te vinden in collecties van het Dordrechts Museum, Stedelijk Museum Schiedam, Rijksmuseum Amsterdam en SCHUNCK Heerlen. Krijnen heeft tijdens zijn maakproces geen specifiek doel voor ogen. Vaak wordt het beginproces van zijn tekeningen aangewakkerd door een fascinatie van iets uit de kunsten, literatuur of natuur. Maar het kan ook een gemoedstoestand zijn waar hij op dat moment iets mee wil. Zijn heldere lijnen van kleurpotlood komen op een beheerste, maar haastigeen hoogproductieve manier op het papier terecht. Tijdens dit proces is hij op zoek naar het moment waarop zijn oorspronkelijke inspiratie langzaam naar de achtergrond verdwijnt. Daarna tekent Krijnen associërenden improviserend verder om op beelden te komen die hij van tevoren niet had kunnen bedenken. Na dit proces is het niet altijd meteen duidelijk voor Krijnen of de tekening daadwerkelijk is geslaagd. Volgens Krijnen komt dit door zijn wens om complexe gedachten ongecompliceerd te verbeelden. Hier hoort een zekere vermomming bij, die ook voor hemzelf pas op een later moment de ware bedoeling laat blijken.
Joost Krijnen_United_as_a_Community_We_Achieved_Our_Dreams_2017
Peter Morrens (1965)
woont en werkt in Antwerpen. Hij heeft grafiek en restauratie gestudeerd aan KASK in Gent. Naast kunstenaar is hij curator en was hij o.a.verbonden aan kunstenaarsinitiatief Voorkamer, te Lier België. Opvallend aan het werk van Peter Morrens is dat er een grote variatie aan vorm en inhoud in zit. Naast tekenen, schildert en schrijft hij.Verder heeft Morrens sculpturen, installaties, performances, boeken en flms gemaakt. In zijn werk maakt hij vaak gebruik van dubbelzinnigheid, vervreemding, absurditeit en humor. Hij inspireert zijn werk op wat er op het moment gaande is in zijn leven of in de wereld om hem heen. Hierdoor wordt in feite de lijn in zijn werk gevormd, doordat hij deze aanpast op de boodschap die hij over wil brengen. Dit doet hij bijvoorbeeld door beelden en fragmenten uit de wereld om ons heen om te zetten. Morrens maakt deze vertaalslag onder andere door delen te schrappen, te kopiëren en te bewerken. Het werk begint dus bij een bron, maar wordt zodanig verder geassocieerd dat het uiteindelijke werk een hele andere versie is dan de oorsprong. Zelfs als hij één van zijn eerdere werken als bron gebruikt.
Peter Morrens, uit de serie Point-Blank-Press, 1998-2021 (inkt op papier)
Hester Oerlemans (1961)
woont en werkt in Berlijn en Arnhem. Oerlemans studeerde aan de kunstacademie in Arnhem, waar ze nu ook lesgeeft. Het combineren van verschillende werelden en op een speelse manier commentaar leveren op de alledaagse werkelijkheid zijn thema’s die voortdurend terugkeren in haar werk, vaak geïnspireerd door strips, waarin niets onmogelijk is. Na het behalen van haar diploma begon Oerlemans met het organiseren van acties en evenementen. Ze wilde namelijk meer in contact komen met andere mensen, met publiek dat kunst bewondert. Zo ontwikkelde ze in de jaren 90 de Arnhemse kunstinstelling ‘Oceaan’. Dit kreeg een vervolg in Berlijn met ‘Ozean’. Op deze plekken wil Oerlemans aandacht vragen voor de individuele kunstenaar. Er vinden dan ook alleen solotentoonstellingen plaats. Oerlemans is een kunstenaar die met veel verschillende materialen werkt. In haar tekeningen, video’s en sculpturen probeert ze het object zo te ontrafelen dat de kern ervan zichtbaar wordt. Daarnaast maakt ze, gevraagd en ongevraagd, creaties, installaties en ander werk voor de openbare ruimte die zij op onverwachte plekken neerzet of installeert. Ondanks dat Oerlemans als een veelzijdige kunstenaar wordt gezien, blijft het medium tekenen telkens terugkomen in haar werk. Ze tekent dan niet alleen met houtskool of inkt, maar ze beplakt ook lege vellen papier met gekleurde tape. Het worden losstaande illustraties of het zijn voorstudies voor ideeën die ze later in een andere vorm wil gaan uitvoeren.
Hester Oerlemans,
– Berlijn, spraypaint, 30 x 40 cm. ingelijst
– 20:58, spraypaint, 30 x 40 cm. ingelijst
– Time flies, spraypaint, 30 x 40 cm. ingelijst
Jacqueline Peeters (1961)
studeerde aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg en was resident aan Ateliers 63 in Haarlem. In 1987 won zij de Koninklijke Prijs voor de Schilderkunst. Peeters had solotentoonstellingen bij Motta te Eindhoven, Kabinett in Bern, Zazà Ramen in Milaan, Galerie Gerhard Hofland, Amsterdam, Annie Gentils Gallery in Antwerpen en Loods12 in Wetteren.
Woorden, namen en haar eigen naam spelen een belangrijke rol in het werk van Peeters. Zo combineerde zij haar voornaam met de namen van mannen die ooit een Jacqueline als geliefde hadden en nam zij eerder de naam Madame de Parma aan, een naam om beroemd mee te worden. In andere van haar werken dansen namen van muzen en vrouwen van bekende mannelijke kunstenaars voorbij. In haar recentere werk begint ze met het opspelden van papiertjes met woorden, flarden tekst en namen. Zij probeert ruimte te geven aan haar persoonlijke gedachten, zonder deze volledig te verklappen. Op deze manier ontstonden er nieuwe werken op oude doeken, niet om de geschiedenis uit te wissen maar om het een nieuwe adem te geven.
Peeters is altijd blijven spelen met taal in haar werk. De ene keer laat ze de woorden, zinnen, opsommingen, namen of stambomen rechtstreeks op het doek dansen. Terwijl Peeters de andere keer de teksten op stukjes papier verspreid heeft liggen in haar atelier en ze opeens hun perfecte plekje in een van haar werken vindt. Op deze manier blijft Jacqueline Peeters ons steeds weer verrassen met lijnspellen en dansende letters in haar werk.
Jacqueline Peeters,
– Floor plan Hofland Gallery, 2022, inkt op papier, 107 x 78 cm
– Path, 2023, olieverf op papier, 106 x 78 cm
– Floorplan AG, 2022, inkt en stof op papier, 100 x 79 cm
Har van der Put (1960)
studeerde aan de Koninklijke academie voor kunst en vormgeving in Den Bosch, nu de AKV St. Joost in Den Bosch. Zelf heeft hij er lesgegeven, maar dan op de vestiging in Breda. Na zijn academietijd is Van der Put veel oude meesters gaan bestuderen, waarbij hij vooral naar de lichtval en compositie keek. In zijn werk is een zekere melancholie aanwezig, zoals hij het zelf zegt:‘‘Het leven is hard, het leven is lijden, maar de wereld op zichzelf is mooi.’’ In zijn werk is de snelle schets te herkennen, waardoor het schilderen en het tekenen samenkomen. Zo weet hij in een paar streken al een duidelijk beeld neer te zetten door middel van zijn gebruik van licht en donker. Dit contrast is essentieel in zijn werk, door de licht accenten wordt de aandacht getrokken en de schaduwtinten geven juist vorm. Van een afstand is een herkenbare voorstelling te zien, bijvoorbeeld personen of ruimtes. Dichterbij het werk is alleen de beweging van de verf te zien.Van der Put werkt niet met een vast doel, maar hooguit met een ruw visioen. Hij houdt van een directe handeling. Hij werkt vooral in series van kleinere werken. Soms met één onderwerp zoals geparkeerde auto’s, wachtende soldaten, hotelkamers, schipbreuken en soms met uiteenlopende onderwerpen die samengesteld één coherent niet-narratief beeld vormen. Zijn kleurgebruik is donker, meestal zwarte en grijze tinten, incombinatie met wit. Voorheen werkte Van der Put wel met kleur, maar naarmate hij er steeds bewuster mee bezig was ging hij het fenomeen kleur steeds meer problematiseren en koos hij ervoor om zich volledig toe te leggen op zwart, grijs en wit.
Har van der Put, simultaneous scenes, acryl op panel, 2016-2024 (25 panelen)
Alle foto´s door Demi Manders
Om het magazine van Cluster Bubble V online te lezen: klik hier!
Cluster Bubble V werd mede mogelijk gemaakt door:
